Rượu cần Kon Tum, hay còn gọi là rượu ghè, là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Tây Nguyên. Để hiểu rõ hơn về loại rượu cần kon tum độc đáo này, chúng ta hãy cùng khám phá các làng nghề truyền thống sản xuất rượu ghè tại Kon Tum.
1. Giới thiệu về rượu ghè Kon Tum
Rượu ghè là loại rượu truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số ở Kon Tum, được ủ trong các ghè (ché) và uống bằng cần. Loại rượu này có hương vị đặc trưng, nồng độ nhẹ, vị ngọt dịu và thường được sử dụng trong các dịp lễ hội, cưới hỏi và tiếp đãi khách quý.
2. Các làng nghề sản xuất rượu ghè nổi tiếng ở Kon Tum
Kon Tum có nhiều làng nghề truyền thống chuyên sản xuất rượu ghè, mỗi nơi mang một nét đặc trưng riêng:
- Làng Kon Klor (phường Thắng Lợi, thành phố Kon Tum): Nổi tiếng với nghề làm rượu ghè, làng Kon Klor có nhiều gia đình duy trì và phát triển nghề truyền thống này. Các sản phẩm rượu ghè ở đây được đánh giá cao về chất lượng và hương vị đặc trưng.
- Làng Kon Jơ Ri (xã Đăk Rơ Wa, thành phố Kon Tum): Người Ba Na tại làng Kon Jơ Ri có truyền thống làm rượu ghè từ lâu đời. Rượu ghè ở đây được làm từ các nguyên liệu tự nhiên, mang hương vị thơm ngon và độc đáo.
- Làng Kon Tum Kơ Pâng (phường Thắng Lợi, thành phố Kon Tum): Ngoài nghề đan lát, làng Kon Tum Kơ Pâng còn nổi tiếng với nghề làm rượu ghè. Sản phẩm rượu ghè của làng được nhiều người ưa chuộng và tìm mua.
3. Quy trình sản xuất rượu ghè truyền thống
Quy trình làm rượu ghè tại các làng nghề ở Kon Tum thường bao gồm các bước sau:
- Chuẩn bị nguyên liệu: Nguyên liệu chính là gạo nếp hoặc sắn, cùng với men rượu được làm từ các loại lá và rễ cây rừng. Men rượu được chế biến từ hơn 20 loại lá và rễ cây, tạo nên hương vị đặc trưng cho rượu ghè.
- Nấu và ủ rượu: Gạo nếp hoặc sắn sau khi nấu chín được để nguội, sau đó trộn với men rượu và cho vào ghè để ủ kín. Thời gian ủ thường kéo dài từ 15 ngày trở lên, rượu ủ càng lâu thì hương vị càng thơm ngon.
- Thưởng thức rượu: Khi uống, người ta dùng cần (ống hút) làm từ cây triêng để hút rượu từ ghè. Trong quá trình uống, nước suối được thêm vào ghè để duy trì lượng rượu và độ đậm đặc mong muốn.
4. Vai trò của rượu ghè trong đời sống văn hóa
Rượu ghè không chỉ là một loại thức uống mà còn là biểu tượng văn hóa, thể hiện sự hiếu khách và tinh thần cộng đồng của người dân Kon Tum. Trong các dịp lễ hội, cưới hỏi hay tiếp đón khách quý, rượu ghè luôn hiện diện như một phần không thể thiếu, góp phần tạo nên không khí ấm cúng và gắn kết.
5. Bảo tồn và phát triển làng nghề rượu ghè
Trước sự phát triển của xã hội hiện đại, việc bảo tồn và phát triển các làng nghề truyền thống sản xuất rượu ghè ở Kon Tum đang đối mặt với nhiều thách thức. Tuy nhiên, nhờ sự nỗ lực của người dân và chính quyền địa phương, nhiều làng nghề vẫn duy trì và phát triển, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất Tây Nguyên.
Khám phá các làng nghề truyền thống sản xuất rượu ghè ở Kon Tum không chỉ giúp chúng ta hiểu hơn về quy trình làm rượu mà còn cảm nhận được nét đẹp văn hóa và tinh thần cộng đồng của người dân nơi đây. Việc bảo tồn và phát triển các làng nghề này là nhiệm vụ quan trọng, góp phần giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.